کد خبر : 3612
تاریخ انتشار : یکشنبه 8 دی 1392 - 18:53

محور های خود شناسی/روانشناسی

محور های خود شناسی/روانشناسی

در این مقاله در نظر داریم از محور های خودشناسی که بزرگترین بحث در شناخت فردی و در نهایت امر رسیدن به بهترین ها بپردازیم.

mehvarhaye-khodshenesi

خودکاوی:در قرآن آیات بسیاری وجود دارد که انسان را به خودکاوی و توجه به نظام شگفت انگیز آفرینش خویش دعوت می کند: «انسان باید نگاه کند که از چه چیزی آفریده شده است».

۲٫ شناخت استعدادها:

هر فردی با توجه به جنبه های ثابت طبیعت و شخصیتش (که به اراده خداوند، در وجود او تعبیه شده است) از قابلیت های ویژه ای برخوردار است که او را از دیگران متمایز می سازد. انسان ابتدا باید این قابلیت ها را کشف کند تا بتواند راه موفقیت را به آسانی بپیماید. امام علی (علیه السلام) در این خصوص فرموده است: «هلاک شد کسی که خود را نشناخت و ندانست که برای چه هدفی ساخته شده است».

امام صادق (علیه السلام) نیز در این باره فرموده: «شایسته نیست که مومن، خویش را خوار و بی مقدار نماید». راوی سوال کرد: «چگونه انسان، خود را خوار و بی مقدار می کند؟». حضرت جواب داد: «به کاری دست می زند که توانایی انجام دادن آن را ندارد».

مشکل بسیاری از مردم، این است که توانایی ها و شرایط روحی و جسمی خود را نشناخته اند و یا نمی دانند که برای چه هدف و آینده ای آفریده شده اند و ذوق و استعداد خود را درک نکرده اند.

۳٫ شناخت ارزش خود:

یکی از محورهای خود شناسی، شناخت ارزش و عظمت انسان است؛ انسانی که پرتویی از روح الهی و مظهر صفات پروردگار است؛ انسانی که خلیفه خداوند در زمین است و ملائک باید در خدمت او باشند.

اگر با درون نگری به ارزش وجودی خویش پی ببریم، شرافت و کرامت خویش را احساس می کنیم. یعنی درمی یابیم که پستی با چنین موجود برجسته ای سازگار نیست؛ دروغ، نفاق و ذلّت، با آن سازگار نیست؛ امّا گاهی انسان بر اثر جهل و غفلت از هویت انسانی خود، به ناهنجارها تن می دهد و اسیر هوا و هوس می گردد.از روح خودم در آن دمیدم پس شما (ملائک) به سویش سجده کنید».

۴٫ شایستگی ها:

یکی از محورهای شناخت این است که انسان بیش از حد و لیاقت چیزی نخواهد و پا را از گلیم خود فراتر ننهد و یا بلند پروازی های بی بنیاد نکند و یا در رشته ای که تخصص ندارد بیهوده دخالت نکند. حضرت علی (علیه السلام ) در این باره می فرماید: «هر که قدر خود را بشناسد، مردم، او را گرامی می دارند و هر که از حد خود خارج شود و حریم ها را رعایت نکند، مردم او را سبک می شمارند و به او اهانت می کنند» و «کسی که به ارزش خود قانع باشد، منافع او پایدارتر است.».

READ
خواب آرام کودک با این روش ها/سلامت

آری، بسیاری از مشکلات اجتماعی، از بلند پروازی ها نشئت می گیرند.

۵٫ حساسیت ها:

خودشناسی هرگز بدون آگاهی بر عیوب و ضعف ها امکان پذیر نخواهد بود. چنین شناختی به ما این امکان را می دهد تا در جهت رفع عیوب خود تلاش کنیم، گرفتار خود پسندی نشویم، در برخورد با مشکلات زندگی، منطقی رفتار کنیم و ضعف های خود را نیز مدّ نظر داشته باشیم.

امام علی (علیه السلام) در این باره می فرماید: «نسبت به خودت جاهل مباش؛ زیرا هر کس که نسبت به خودش جاهل باشد، نسبت به همه چیز، جاهل خواهد بود».

۶٫ ارتباط با خدا و جهان:

یکی از ابعاد خود شناسی، شناخت ارتباط خود و خالق و ارتباط خود و جهان و عالم پس از مرگ است. امام علی (علیه السلام) در این باره فرموده است: «خدا رحمت کند آن کسی را که دانست از کجا آمده است و در کجاست و به کجا می رود».

۷٫ نقاط روشن:

شناخت نقطه های برجسته زندگی و موفقیت ها و پیروزی ها، یکی دیگر از محورهای خود شناسی است. گاهی انسان در برخورد با مشکلات روزمره، احساس عجز و درماندگی می کند خود را می بازد. در چنین حالتی که انسان اعتقاد به نفس خود را از دست داده است، یاد آوری موفقیت ها و پیروزی های گذشته در ادامه مسیر پر فراز و نشیب زندگی برای او امید آفرین و نیرو بخش خواهد بود.

READ
چگونه هزینه های دوران تحصیل مان را مدیریت کنیم/روانشناسی

یک آزمون خود شناسی

برای این که بدانید از نظر وضعیت معنوی چگونه هستید، به پرسش های زیر پاسخ دهید:

۱ـ آیا درباره ضعف های خود تا به حال، فکری جدّی کرده اید؟

۲ـ آیا در مورد شناخت اشتباهات خودتان همانند توجه به خطاهای دیگران، سریع و باریک بین هستید؟

۳ـ آیا تمام تلاش خود را برای اصلاح نقص های خود به کار می برید؟

۴ـ آیا انتقاد پذیر هستید و از انتقاد بهره می گیرید؟

۵ـ آیا از تعالیم اخلاقی و مذهبی پیروی می کنید و مقید به انجام دادن واجبات هستید؟

۶ـ آیا به ارزش های دینی هم چون نماز جماعت، نماز اوّل وقت، توجه به دعا، خیر خواهی و کارگشایی و … پایبند هستید؟

۷ـ آیا کتاب های مذهبی مطالعه می کنید؟

۸ـ آیا در برابر دعوت به مجلس گناه (هم چون مجلس غیبت، مشروب، موادّ مخدر، قمار و ….) از خود، واکنشی نشان می دهید؟

۹ـ آیا برنامه منظّمی برای کارهای روزانه و هفتگی خود دارید؟

۱۰ـ آیا در برابر گناهان و لغزش هایی که از شما سر می زند، ناراحت می شوید؟

۱۱ـ آیا برای تقویت بنیه دینی و معنوی خود، برنامه ای (مثلاً شرکت در جلسات مذهبی) دارید؟

۱۲ـ آیا دوستان نزدیک و هم نشینان شما از طبقه مذهبی هستند؟

READ
دلايل مشترك خود كشي در مردم دنيا/روانشناسی

۱۳ـ آیا تاکنون در زندگی، سوال مذهبی ای برایتان پیش آمده است که به دنبال پاسخ آن رفته باشید؟

هر پرسش، پنج امتیاز دارد. مجموع امتیازات پاسخ های مثبت خود را جمع نمایید و وضعیت معنوی خود را به دست بیاورید. آیا در سطح عالی هستید یا متوسط یا ضعیف؟ امتیاز ۵۰ تا ۶۵ را عالی و ۳۰ تا ۵۰ را متوسط و پایین تر از ۳۰ را ضعیف در نظر بگیرید.[۲۴]

منبع: سرشت

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

کد امنیتی را وارد نمایید *