خواب یکی از اسرار زندگی بشر است که رازهای آن همچنان در حال کشف است. کسانی که میخواهند رئیس جمهور شوند، از ماهها قبل پا به مسیر کار و زاری تبلیغاتی میگذارند که خواب را از چشمانشان میگیرد. آنها مرتب باید از شهری به شهر دیگر سفر کنند، با رسانهها مصاحبه انجام دهند، با گروههای مختلف مردم دیدار کنند و خلاصه برنامه کاریشان را حسابی فشرده تنظیم کنند. بعد از رای آوردن و انتخاب شدن، اوضاع بهتر که نمیشود هیچ، بدتر هم میشود.
به هر حال یک رئیس جمهور در برابر همه مردم مسئولیت دارد و کسی منکر این نمیشود که رئیس قوه مجریه یک کشور بودن اصلا کار آسانی نیست. معمولا مدیران و سیاستمدارانی در چنین مسئولیت های بزرگ مجبورند ساعات کمی در شبانه روز بخوابند. باراک اوباما میگوید که سعی میکند حتما ۶ ساعت بخوابد، ولی همیشه این کار ممکن نیست. بیل کلینتون هم زمانی که رئیس جمهور بود شبها بین ۵ تا ۶ ساعت میخوابید. تازه کم خوابی یک چیز است و خواب نامنظم یک چیز دیگر. ولی چگونه آنها میتوانند اینقدر کم بخوابند؟ آیا کم خوابی روی عملکرد و تصمیم گیری هایشان تاثیر دارد؟ آیا کم خوابی ممکن است منجر به اشتباهات بزرگ شود؟ اصلا یک انسان عادی برای اینکه سلامت خود را حفظ کند و عملکرد خوبی در زندگی روزانه داشته باشد، به چند ساعت خواب در شبانهروز احتیاج دارد؟
چند ساعت خواب شبانه کفایت میکند؟
همه پزشکان و به خصوص نورولوژیست هایی که روی خواب تحقیق میکنند بر این موضوع که خواب بر عملکرد و سلامت انسان تاثیرگذار است اتفاق نظر دارند. عده کمی از مردم میتوانند در شبانه روز فقط چهار تا پنج ساعت بخوابند و در طول روز سالم و سر حال باشند، ولی بیشتر ما به مدت زمان بیشتری خواب احتیاج داریم. هنوز علم پزشکی مسیر زیادی تا فهمیدن همه رازهای خواب و جوانب مختلف تاثیر آن بر بدن انسان دارد. با این حال سال گذشته «آکادمی پزشکی خواب آمریکا» و «انجمن تحقیقات خواب آمریکا» اعلام کردند بر اساس تحقیقات مشترک به این نتیجه رسیدهاند که یک انسان بالغ برای حفظ سلامت به حداقل ۷ ساعت خواب در شبانه روز احتیاج دارد. آنها گفتند که خواب کمتر از ۶ ساعت در طولانی مدت برای حفظ سلامتی کافی نیست.
به طور کلی خواب را میتوان به دو مرحله REM و NREM تقسیم کرد REM یا «حرکت سریع چشم» مرحله ای از خواب است که در آن واضح ترین رویاها را میبینیم. خواب NREM یا «حرکت غیر سریع چشم» هم خود به دو بخش خواب سبک مراحل N1 و N2 و خواب موج آهسته مرحله N3 تقسیم میشود. تصور بر این است که خواب موج آهسته (Slow Wave Sleep) که با نام خواب عمیق هم شناخته میشود به طور مشخص برای بازیابی فیزیکی و سلامتی اهمیت خیلی زیادی دارد.
برای اینکه حافظه ما خوب کار کند، حتما به فازهای کامل خواب REM و NREM احتیاج داریم. مثلا فاز خواب REM برای تثبیت حافظه بسیار مهم است. در خواب موج آهسته مرحله NREM پردازش اطلاعات و تثبیت حافظه، به خصوص تثبیت خاطره اتفاقات انجام میشود.
سلول های مغزی ما (نورون ها) از طریق سیناپس ها با یکدیگر ارتباط بر قرار میکنند. سیناپس ها محل اتصال نورون ها به یکدیگر هستند. آنها بوسیله پیام رسان های عصبی یا نوروترنسمیترها با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. خواب عمیق برای هرس کردن و پالاییدن اتصالات و شبکه سلول های عصبی مهم است. این نوع پالایش برای حفظ اتصالات قوی تر و حذف اتصالات ضعیف تر جهت تثبیت حافظه مهم است.
خواب کافی از چه اختلالاتی پیشگیری میکند؟
طی سال های اخیر در پژوهش های مختلف مشخص شده که خواب کافی نقش مهمی در جلوگیری از اختلال حافظه و اختلالات شناختی ناشی از پیری دارد. یعنی اگر در بیشتر عمرتان خیلی خوب خوابیده باشید، احتمال اینکه در سنین بالا دچار اختلال حافظه شوید کم میشود. آزمایش روی حیوانات نشان داده که خواب باعث زدودن مواد زائدی مثل آمیلوئید از مغز میشود. تجمع پلاک های آمیلوئید به عنوان یکی از علت های ابتلا به آلزایمر شناخته میشود. در حال حاضر تحقیقات بیشتری روی نقش خواب در شستشوی مغز از مواد زائد در دست انجام است.
تا به حال پژوهش های خیلی زیادی روی کاهش عملکرد بسیاری از مولفه های شناختی مغز در اثر کم خوابی صورت گرفته است. مولفه های اندازه گیری شده شامل میزان تمرکز، توازن احساسات، قدرت یادگیری، حافظه و کارکردهای اجرایی هستند. در این پژوهش ها کارکردهای اجرایی به معنی توانایی انجام چند کار به صورت همزمان و انجام یک سری کارهای فیزیکی پیچیده بودند. از بین همه این مولفه ها، کم خوابی بیشتر از همه روی عملکردهای شناختی ما تاثیر میگذارد ولی روی عملکرد در استدلال های ساده تقریبا تاثیر ندارد. «وقفه تنفسی در خواب» یکی از شایع ترین اختلالات خواب است. پژوهش ها نشان دادهاند که این اختلال بیشترین تاثیر را در کارکردهای اجرایی میگذارد.
هرچقدر که درباره اهمیت خواب بیشتر بیشتر فهمیدهایم، قوانین کاری هم به شکلی تغییر کردهاند که امکان خواب کافی برای مردم فراهم شود و در مشاغل مختلف اشتباهات کاهش یابند. کم خوابی منجر به یک سری اثرات فیزیکی منفی هم میشود. از افزایش وزن و چاقی گرفته تا دیابت، افزایش فشار خون، افسردگی، افزایش ریسک امراض قلبی، سکته و نهایتا مرگ. همچنین ارتباطاتی بین خواب ناکافی و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن و افزایش احساس درد هم پیدا شده است.
در کل هرکسی در زندگی میتواند بهینه ترین مدت زمان خواب را برای خود پیدا کند. ببینید با ۶ ساعت خواب در شبانه روز راحت هستید یا ۸ ساعت. مهم این است که در طول روز احساس خستگی نکنید و تمرکز کافی داشته باشید. زیاد در زندگی به خودتان فشار نیاورید که کم بخوابید. خواب کافی از ارکان اصلی حفظ سلامتی است.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0