روش های جدید درمان برفک دهان در کودکان/سلامت

برفك دهان، عفونتی قارچی است كه هر چند برخی كودكان و حتی بزرگسالان هم ممكن است دچار آن شوند، اما اغلب نوزادان را گرفتار می‌كند.در بررسی بزاق دهانی، قارچی به نام «كاندیدا آلبیكنس‌ «در تعدادی اندك و بسیار محدود دیده شده اما اگر این قارچ با تكثیر بیش از حد خود نواحی دهانی را آلوده كند، دهان عفونی و برفكی می‌شود و در صورت ضعف و ناتوانی در سیستم ایمنی، بخصوص در شیرخواران بسرعت گسترش می‌یابد.

برفك دهان پلاك‌هایی سفید رنگ و پوسته‌پوسته را دربرمی‌گیرد كه در اندازه‌های متفاوت بر مخاط روی زبان، حلق، لثه، سقف دهان، اطراف لب و دیواره داخلی گونه دیده می‌شود.

شباهت بسیار به شیر دلمه‌بسته دارد و از همین رو برخی مادران جوان ممكن است نتوانند تفاوت و افتراق آنها را بخوبی تشخیص دهند و گمان كنند سفیدی موجود ناشی از برگشت شیر از معده به دهان نوزاد است.

یكی از معمول‌ترین راه‌های تشخیص اولیه آن در بین بعضی از مادران این است كه بدانند برفك دهان بسختی كنده می‌شود و پس از كندن آن رنگ محل به قرمزی تمایل دارد. گاهی ممكن است كندن برفك به مختصر خونریزی در محل بینجامد.

در صورتی كه مادر دچار عفونت مهبل باشد نوزادان در حین خروج از مجاری زایمان و نواحی مونیلیاز واژینال، احتمال ابتلا به آن و ظهور برفك را طی چند ساعت تا یك هفته پس از تولد تجربه خواهند كرد.

انتقال قارچ ممكن است از طریق آغشته شدن به مخاط دهان نوزاد در این حین نیز رخ دهد. گاهی مجرای زایمان پاك و عاری از عفونت است اما تماس با لوازم آلوده نوزادان مبتلا در بخش‌های نگهداری كودكان تازه به دنیا آمده طی ساعات اولیه تولد، احتمال ابتلا به آن را تقویت می‌كند. گاهی عفونت، به روده باریك راه می‌یابد و سبب درماتیت یا كهیر شده، با بررسی پوشك مشخص می‌شود.

اگر شیرخوارتان به این عفونت دچار شده نگران نشوید. برفك دهان قابل درمان است و با معاینه و درمان تحت نظر پزشك، همراه با استریل كردن مداوم وسایل دهانی فرزند اعم از پستانك، دندانگیر، شیشه شیر و… تا زمانی كه حنجره، دستگاه تنفسی و لوله گوارش درگیر بیماری نباشد، بهبودی بهتر و سریع‌تر حاصل می‌شود.

در گذشته درمان برفك با تجویز آنتی‌بیوتیك صورت می‌گرفت اما مصرف آنتی‌بیوتیك احتمال به هم خوردن تعادل طبیعی ارگانیسم‌های دهان را به همراه دارد و از سوی دیگر، احتمال دارد آنتی‌بیوتیك‌ها زمینه‌ساز بروز برفك حتی در بزرگسالان شود بنابراین، پزشكان از داروهایی مثل نیستامین برای درمان آن استفاده می‌كنند.

در صورت اهمال در ضدعفونی كردن وسایل تغذیه نوزاد امكان بی‌اثر كردن مبارزه و عدم درمان وجود دارد . از همین رو برای مداوای بیمار استفاده از پستانك و شیشه شیر برای كودكانی كه مادرانشان بخوبی وسایل را ضدعفونی نمی‌كنند طی دوره درمان ممنوع می‌شود.

از محلول‌های پراكسید هیدروژن نیز برای شست‌وشوی و ضدعفونی كردن دهان در برابر گسترش قارچ استفاده می‌شود اما باید دقت كرد كه در پدید آمدن و گسترش برفك دهان نوزاد، نوك پستان مادر هم طی روند شیر دادن آلوده می‌شود.

در این صورت، برای كاهش اثرات و عوارض این بیماری، مادر هم باید پس از مشورت با پزشك با محلول جوش‌شیرین پستان خود را شست ‌و شو داده یا از داروهای ضدقارچ به توصیه پزشكان استفاده كند تا در روند درمان تأخیری حاصل نشود و جلوی ایجاد زخم، درد یا سوزش نوك پستان نیز گرفته شود.

برفك با معاینه و تحت نظر پزشك متخصص اطفال حتی زمانی كه حنجره، دستگاه تنفسی و لوله گوارش هم درگیر بیماری شده باشد، بهبود می‌‌یابد؛ البته بهتر است درمان در مراحل اولیه انجام شود.

در صورت تجویز نیستامین از سوی پزشك توجه كنید كه نباید آن را در دهان كودك ریخت، برعكس طوری باید از آن استفاده كرد كه تمام بخش‌های دهان به دارو آغشته شود.

برخی به این منظور گاز استریل را دور انگشت كاملا تمیز خود پیچیده، با آن دارو را در همه نواحی دهان كودك پخش می‌كنند كه موثرتر است.

این دارو باید حداقل یك هفته پس از برطرف شدن ضایعات هم استفاده شود و هیچ‌گاه تا چهل دقیقه پس از استفاده نباید اثرش را با شیردهی و تغذیه از بین برد.استریل كردن مداوم وسایل دهانی و تغذیه‌ای كودك، تنظیف و مراقبت مادر از نوك پستان و نواحی اطراف آن الزامی است.

یكی از راه‌های ضدعفونی كردن لوازم شیردهی، جوشاندن آنها به مدت 15 تا 20 دقیقه در حرارت بالای 55 سانتی‌گراد است.

مادر همواره باید دست‌های خود را بویژه پیش از شیر دادن یا تغذیه كودك با مواد پاك‌كننده یا ضدعفونی‌كننده بشوید.

یادتان باشد برای درمان بیماری‌های كودكان یا نوزادان، هیچ‌گاه سرخود اقدامی نكنید و حتما تجویز و توصیه پزشك را مد نظر قرار دهید.