کد خبر : 16809
تاریخ انتشار : شنبه 10 فروردین 1398 - 14:33

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

  کباب کوبیده گوشت چرخ کرده:یک کیلوگرم گوشت گوسفندی و یا ترکیبی از گوشت گوساله و گوسفندی ( به نسبت ۵۰%) پیاز: ۳۰۰ گرم یا یک عدد پیاز بزرگ برای هر کیلو گوشت زعفران ساییده شده: یک قاشق چای‌خوری نمک و فلفل؛ به مقدار کافی نکاتی به هنگام خرید گوشت مورد نیاز: ۱* مناسب ترین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

کباب کوبیده

گوشت چرخ کرده:یک کیلوگرم گوشت گوسفندی و یا ترکیبی از گوشت گوساله و گوسفندی ( به نسبت ۵۰%)
پیاز: ۳۰۰ گرم یا یک عدد پیاز بزرگ برای هر کیلو گوشت
زعفران ساییده شده: یک قاشق چای‌خوری
نمک و فلفل؛ به مقدار کافی

نکاتی به هنگام خرید گوشت مورد نیاز:

۱* مناسب ترین گوشت برای پخت کباب کوبیده، گوشت قلوه گاه (گوشت بین دنده ها) گوسفند است. در صورت تمایل به استفاده از گوشت گوساله بهتر است راسته را انتخاب کنید که چربی کمتری دارد چرا که چربی مورد نیاز توسط گوشت گوسفندی تامین می شود. پخت کباب کوبیده با گوشت گوساله به‌تنهایی امکان ندارد زیرا گوشت گوساله فاقد چربی لازم است. البته استفاده از قسمت‌های خیلی چرب گوشت گوسفند نیز برای پخت کباب کوبیده و سلامتی شما مناسب نیست.

۲* گوشت خریداری شده باید حتما چندین بار (دست کم ۴ بار) چرخ شود. این کار به ورز داده شدن گوشت کمک کرده و از متلاشی شدن کباب شما جلوگیری می کند.

روش آماده سازی و عمل آوری:

۱* ابتدا کاسه بزرگی آماده کرده و پیازها را پس از پوست کندن و شستن با رنده ریز در آن رنده کنید.

نکته۱: مقدار پیاز نباید زیاد باشد چراکه گوشت را آبدار کرده و موجب ریختن آن به هنگام پخت می شود و دیگر اینکه کباب را شیرین و بد مزه می کند.

نکته ۲: حتما پیاز رنده شده را با دست بچلانید و آب اضافی آن را خالی کنید.

۲* گوشت چرخ کرده را همراه با نمک و فلفل به پیاز رنده شده اضافه کنید.

نکته: افزودن فلفل تنها برای گرفتن بوی بد گوشت است و نباید موجب تند شدن غذای شما شود.

۳* زعفران ساییده شده را نیز در کمی آب‌جوش حل کرده و در این مخلوط گوشتی بریزید و با دست‌تان مواد را خوب ورز دهید تا مایه کباب حالت چسبنده پیدا کند. همانطور که گفته شد این چسبندگی راز موفقیت شما در پخت این کباب است بنابراین گوشت را آنقدر ورز دهید که بتوانید با یک حرکت همه آن را از داخل ظرف بلند کنید و گوشت جدا نشده و نریزد. سپس مخلوط گوشتی را به مدت ۲ تا ۳ ساعت در یخچال و یا بیرون از آن قرار دهید تا اصطلاحا عمل آید.

به سیخ کشیدن کباب ها:

۱* برای سیخ کردن کباب هم باید توجه داشته باشید که از سیخ های پهن برای پخت این کباب باید استفاده کنید.

۲* قبل از اینکه شروع به کار کنید هم مقدماتی لازم است. ابتدا در کاسه کوچکی مقداری آب سرد بریزید و کنار دست‌تان قرار دهید. حالا پیش از برداشتن مایه کباب دست‌تان را در آب خیس کرده، یک مشت از مایه را بردارید و به شکل دوک درآورید؛ سپس همان‌طور که مواد در دست راست‌تان قرار دارد، سیخ را روی مایه دوکی بگذارید و شروع به پوشاندن سطح سیخ با مایه کباب کنید.
در پایان دوباره دست‌تان را در آب سرد فرو کنید و روی سیخ فشار دهید تا اثر انگشتان شما بر گوشت باقی بماند. حالا ابتدا و انتهای کباب را به سیخ بچسبانید و کناری بگذارید. همین کار را درباره همه مواد و سیخ‌ها انجام دهید.

نحوه پخت:

اکنون آتش را بر پا کرده، سیخ‌ها را روی آن قرار دهید. دقت کنید که اگر آتش را توسط ذغال و هیزم دایر کرده اید باید صبر کنید تا شعله آن فروکش کرده و تنها ذغال گداخته در منقل شما وجود داشته باشد. این برای این است که در صورتی که از مواد اشتعال زایی همچون نفت استفاده کرده باشید، بوی آن از بین رفته و غذای شما بد بو نشود و یا اینکه دوده هیزم و یا ذغال شما به طور کامل سوخته باشد و بر روی غذای شما ننشیند.

سپس سیخ های کباب را روی آتش بچینید. فقط به خاطر داشته باشید که ابتدا باید سیخ ها را مرتب و با دقت به دفعات بچرخانید تا گوشت خودش را بگیرد؛ وگرنه به دلیل خام بودن یک طرف کباب و سفت شده طرف دیگر کباب متلاشی شده و بر روی آتش می ریزد. وقتی گوشت کمی برشته شد، دیگر باد زدن لازم نیست.

نکته: با وجود اینکه طبق این دستور دیگر نباید نگران ریختن کباب باشید ولی برای اطمینان بیشتر یکی دو تخم‌مرغ به مایه کباب اضافه کنید.

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

جوجه کباب زعفرانی

مرغ     ۱ عدد
پیاز     ۲ عدد
آب لیمو    ۱ لیوان
زعفران    به میزان لازم
نمک    به میزان لازم

طرز تهیه :

تکه های مرغ را از شب قبل در پیاز رنده شده و آبلیمو و زعفران قرار دهید . موقع به سیخ کشیدن گوشت سعی کنید که تکه های سینه را که پخت کمتری لازم دارد با هم و تکه های ران را جدا وبا هم به سیخ بکشید وبا حرارت کم مرغ را کباب کنید .

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

آش رشته

رشته مخصوص آش  ۴۰۰گرم

سبزی آش  تره – جعفری – اسفناج – شوید – گشنیز ۱ کیلو

نخود و لوبیا و عدس  مجموﻋﺄ به مقدار مساوی ۴۵۰ گرم

نعناع خشک ۴ قاشق یا نعناع تازه ۲۰۰ گرم

پیاز متوسط ۴ عدد

کشک ساییده غلیظ ۲ لیوان

آرد ۲ قاشق

روغن به میزان لازم

نمک و فلفل به مقدار کافی

طرز تهیه:

حبوبات را از قبل خیس می کنیم. سپس آنها را با پیاز سرخ کرده ( که ممکن است کمی زردچوبه به آن زده باشیم ) می گذاریم کاﻤﻸ بپزد. بعد سبزی را تمیز و خرد می کنیم و داخل حبوبات پخته شده می ریزیم و می گذاریم سبزی ها هم بپزند. سپس دو قاشق سوپ خوری آرد را در کمی آب سرد حل می کنیم و داخل آش می ریزیم و مرﺘﺒﺄ هم می زنیم. رشته را در آش می ریزیم ومی گذاریم آهسته بپزد، ولی رشته نباید خرد شود. نمک و فلفل و زردچوبه را هم اضافه می کنیم. سعی کنید نمک را با احتیاط در آش بریزید، چون کشک اصولاً شور است.  بعد آش را از روی شعله بر می داریم و با کشک مخلوط می کنیم . سپس در سوپخوری می ریزیم و روی آن را با کمی کشک ساده و پیاز سرخ کرده و نعناع داغ ( و در صورت دلخواه سیر داغ ) تزیین می کنیم .

READ
پرورش گل ژربرا

نکات مورد توجه:

۱) اگر کشک به آش می زنید نمک نریزید و اگر دوغ می ریزید به میزان لازم نمک بزنید.

۲) برای خوش رنگ شدن رشته آش، زردچوبه را همراه پیاز داغ به آش بیفزایید.

۳) آشی که می خواهید دوغ بزنید سفت برداشته و اگر کشک می زنید شل تر بردارید.

۴) اگر اسفناج در بازار نیست از برگ چغندر استفاده کنید.

۵) نعنا داغ را با روغن مایع تهیه نکنید چون وا می رود.

۶) برای تهیه کشک زرد، کشک را با زعفران و آب بجوشانید.

۷) تزیین کشک را با کیسه فریزر مثلثی شکل انجام دهید.

۸) آش را می توانید با کشک زرد و سفید، نعنا داغ و لوبیا چیتی تزیین کنید.

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین
ساندویچ الویه

سینه مرغ متوسط   یک عدد
سیب زمینی     ۷۵۰ گرم
خیار شور      ۲۰۰ گرم
نخود سبز         یک قوطی
تخم مرغ آب پزشده سفت     ۴ عدد
هویج آب پز     ۲ عدد
پیاز متوسط     ۱ عدد
خامه               نصف فنجان
سس مایونز     ۲ فنجان
سرکه یا آبلیمو     ۴ قاشق سوپخوری
روغن زیتون     ۲ قاشق سوپخوری
نمک و فلفل     به مقدار دلخواه

طرز تهیه :

سینه مرغ را با پیاز، هویج، ۲ قاشق آبلیمو، کمی نمک و یک لیوان آب می گذاریم که پخته شود و آب آن کاملاً کشیده شود. سیب زمینی را بعد از آب پزشدن پوست گرفته، خیلی ریز خرد می کنیم. استخوانهای مرغ را جدا کرده و گوشت آن را خرد می کنیم.
بعدهویج وخیار شور را خرد و با کلیه مواد خرد شده مخلوط کرده و در ظرف بزرگی می ریزیم. تخم مرغ را بعد از خردکردن با بقیه آبلیمو ، روغن زیتون، خامه،نصف مقدار سس مایونز، کمی نمک و فلفل خوب مخلوط می کنیم. سپس در یک ظرف مناسب مواد سالاد الویهرا ریخته و آن را به شکل دلخواه درست می کنیم. بقیه سس مایونز را با کاردک بر سطح سالاد می کشیم و با خیار شور، گوجه فرنگی گل شده ، جعفری ،تعدادی زیتون و نخود فرنگی روی آن را تزئین می کنیم.

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

لوبیاپلو

برنج اعلا ۴ پیمانه
گوشت خورشتی بدون چربی ۳۰۰ گرم
لوبیای سبز تازه ۳۰۰ گرم
پیاز داغ طلایی و ریز دو قاشق
رب گوجه ،ادویه ، نمک ، زردچوبه ،دارچین و زعفران به مقدار کافی
روغن به میزان لازم
سیب زمینی برای ته دیگ به مقدار کافی

طرز تهیه :

برنج را پاک کرده با آب و نمک خیس می کنیم و کنار میگذاریم ، گوشت را به قطعات کوچک خرد کرده با لوبیای ریز خرد شده تفت میدهیم و سپس پیاز داغ را که از پیش آماده کرده بودیم به همراه دو قاشق رب و نمک و زردچوبه اضافه کرده و میگذاریم تا به آرامی بپزد .

نکته ی مهم برای معطر شدن لوبیا پلو اینه که ادویه ی مخصوص پلو و دارچین و زعفران را فقط باید موقعی در مایه ی غذا بریزید که تا حدودی سرد شده باشد در غیر این صورت حرارت باعث از بین رفتن عطر ادویه ها و تلخ شدن غذا میشود . پس مایه ی لوبیا پلو که پخت در ظرف را بر میداریم که این نکته ی آخر رمز خوشرنگ شدن خورشتها هم هست، در ظرف را بر میداریم و صبر می کنیم تا کمی سرد شده سپس یک قاشق چایخوری دارچین و یک قاشق ادویه و نصف قاشق زعفران اعلا را اضافه می کنیم و هم میزنیم.

در مرحله ی بعدی آب برنج را جوش آورده بعد از آبکش کردن ته قابلمه را با سیب زمینی حلقه شده ی میپوشانیم و بعد حدود دو سوم برنج را ریخته سپس مایه ی لوبیا پلو را در وسط گودالی که با کفگیر از برنج درست کرده ایم ریخته و بقیه ی برنج را میریزیم و پلو را دم میکنیم .
غذا که حاضر شد مقداری روغن داغ کرده روی برنج میدهیم و آن را با سالاد شیرازی و سبزی خوردن و کمی ترشی به همراه کسانی که دوستشان داریم نوش جان میکنیم .

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

پلو یونانی

مرغ پخته و خردشده= یک پیمانه
فلفل دلمه‌ای سبز و قرمز= یک پیمانه
آب مرغ =دو لیتر
نخود پخته شده= ۲۵۰ گرم
روغن= ۱۵۰ گرم
ذرت= ۲۵۰ گرم
پیاز =دو عدد
زعفران دم‌کرده= نصف پیمانه
قارچ پخته شده= یک پیمانه
نمک و فلفل= به میزان لازم
کره=۱۰۰ گرم

 

طرز تهیه:

پیاز را خلال کرده و با روغن سرخ می‌کنیم. برنج خیس شده را با پیاز تفت می‌دهیم. آب مرغ، زعفران، نمک و فلفل را داخل برنج می‌ریزیم و با حرارت ملایم می‌پزیم، زمانی که آب آن کشیده شد دم‌کنی را روی برنج می‌گذاریم تا به مدت یک ساعت دم بکشد بعد از دم کشیدن کلیه مواد را به آن اضافه کرده، کره آب شده را روی برنج می ریزیم.

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

 

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

کاهو سکنجبن

•    شکر               ۳ کیلو
•    نعناع              ۲ کیلو
•    سرکه            ۰٫۵ تا ۱ پیمانه
•    گلاب              کمی

READ
طرز تهیه پنینی مرغ بدون ساندویچ ساز

 

طرز تهیه:

شکر را با آب به اندازه کافی می‌جوشانیم و صاف می‌کنیم. نعناع را پاک کرده و می‌شوییم. نعناع را ۳ تا ۴ دسته می‌کنیم و با نخ یا چوب می‌بندیم. سپس داخل شکر آب ریخته آنقدر بجوشانید تا به قوام آید. سرکه و گلاب را اضافه کرده بگذارید کمی بجوشد. هر گاه با کفگیر مایع را برداشته ریختیم مایع در لبه کفگیر نیم دایره جمع شود و وسطش شکاف بخورد، سکنجبین آماده است.

 

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

سیزده بدر

سیزده بدر سیزدهمین روز فروردین ماه و از جشن های نوروزی است. در تقویم‌های رسمی ایران این روز (سیزده بدر) روز طبیعت نامگذاری شده‌است و از تعطیلات رسمی است.برخی بر این باورند که در روز سیزده بدر باید برای راندن نحسی از خانه بیرون روند و نحسی را در طبیعت به در کنند. بعد از سیزده به در، جشن های نوروزی پایان می پذیرد.

سخن پیرامون جشن «سیزده بدر»، همانند دیگر جشن های ملی و باستانی ایران، نیاز به پژوهش زیاد و مقدمه چینی ای طولانی دارد، به ویژه جشنی مانند سیزده بدر با این گستره ی برگزاری و سابقه ی طولانی که این پهنه و زمان تغییراتی ژرف در آیین ها و مراسم ویژه ی این روز ایجاد کرده است.در این راستا کوشش بر این بوده است تا خردورزانه ترین و مستندترین گفتارها، نوشتارها و نگرش ها را در این زمینه جشن سیزده بدر گردآوری کنیم.
بهتر است در آغاز، پیشگفتاری پیرامون عدد ۱۳ و روز سیزدهم و اینکه آیا این عدد و این روز در ایران و فرهنگ ایرانی نحس است داشته یا نه فراهم آوریم :
نخست باید به این موضوع توجه داشت که در فرهنگ ایرانی، هیچ یک از روزهای سال «نحس» و «بدیمن» یا «شوم» شمرده نشده، بلکه چنانچه می دانیم هر یک از روزهای هفته و ماه نام هایی زیبا و در ارتباط با یکی از مظاهر طبیعت یا ایزدان و امشاسپندان داشته و دارند، و روز سیزدهم هر ماه خورشیدی در گاهشماری ایرانی نیز «تیر روز» نام دارد که از آن ِستاره ی تیشتر، ستاره ی باران آور می باشد و ایرانیان از روی خجستگی، این روز را برای نخستین جشن تیرگان سال، انتخاب کرده اند.
همچنین در هیچ یک از متون کهن و هیچ دانشمند و نویسنده ای، از این روز (سیزده بدر)به بدی یاد نکرده اند بلکه در بیشتر نوشتارها و کتاب ها، از سیزدهم نوروز با عنوان روزی فرخنده و خجسته نام برده اند.

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

انواع غذاهای مخصوص سیزده بدر و مراسم های مخصوص ۱۳ فروردین

برای نمونه کتاب «آثار الباقیه» جدولی برای سعد و نحس بودن روزها دارد که در آن جدول در مقابل روز سیزدهم نوروز کلمه ی «سعد» به معنی نیک و فرخنده آورده شده است.

اما پس از نفوذ فرهنگ اروپایی در زمان حکومت صفویان رسید که در این فرهنگ نیز عدد ۱۳ را نحس می دانستند، و هنوز هم با پیشرفت های علمی و فن آوری پیشرفته اروپا، این خرافات عمیقا در دل بسیاری از اروپاییان وجود دارد که در مقایسه با خرافات شرقی، شمارگان آن ها کم نیست و مثال های بسیار دیگری مانند «داشتن روزی بد با دیدن گربه ی سیاه رنگ»، «احتمال رویدادی شوم پس از رد شدن از زیر نردبام» یا «شوم بودن گذاشتن کلید خانه روی میز آشپزخانه»،«خوش شانسی آوردن نعل اسب» و بسیاری موارد خرافی دیگر که خوشبختانه تا کنون وارد فرهنگ ما نشده اند و برای ما خنده آور هستند.
اما تنها چیزی که در فرهنگ ایرانی می توانیم درباره ی عدد سیزده پیدا کنیم، «بد قلق» بودن عدد ۱۳ به خاطر خاصیت بخش ناپذیری آن است.(این خود نشانه ای از دانش بالای ایرانیان از ریاضی و به کارگیری آن در زندگی روزمره است.)

اما وقتی درباره ی نیکویی و فرخندگی این روز بیشتر دقت می کنیم منابع معقول و مستند با سوابق تاریخی زیادی را می یابیم.همان طور که گفته شد سیزدهم فرودین ماه که تیر روز نام دارد و متعلق به فرشته یا امشاسپند یا ایزد سپند (مقدس) و بزرگواری است که در متون پهلوی و در اوستا تیشتر نام دارد و جشن بزرگ تیر روز از تیر ماه که جشن تیرگان است به نام او می باشد.

تاریخچه ی سیزده بدر
همانطور که پیشینه ی جشن نوروز را از زمان جمشید می دانند درباره ی سیزده به در (سیزده بدر) هم روایت هست که :
«… جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز (سیزده بدر)را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می کند و بارعام می دهد و چندین سال متوالی این کار را انجام می دهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین درمی آید و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار می کنند …»

اما برای بررسی دیرینگی جشن سیزده بدر از روی منابع مکتوب، تمامی منابع مربوط به دوران قاجار می باشند و گزارش به برگزاری سیزده بدر در فروردین یا صفر داده اند، از همین رو برخی پژوهشگران پنداشته اند که جشن سیزده بدر بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد اما با دقت بیشتر در می یابیم که شواهدی برای دیرینگی جشن سیزده بدر وجود دارد.

همانطور که پیش از این گفته آمد، تنوع و گوناگونی شیوه های برگزاری یک آیین، و دامنه ی گسترش فراخ تر یک باور در میان مردمان، بر پایه ی قواعد مردم شناسی و فرهنگ عامه، نشان دهنده ی دیرینگی زیاد آن است.

همچنین مراسم مشابه ای که به موجب کتیبه های سومری و بابلی از آن آگاهی داریم، آیین های سال نو در سومر با نام «زگموگ» و در بابل با نام «آکیتو» دوازده روز به درازا می کشیده و در روز سیزدهم جشنی در آغوش طبیعت برگزار می شده. بدین ترتیب تصور می شود که سیزده بدر دارای سابقه ای دست کم چهار هزار ساله است.

READ
نوشیدنی های سرد زمستانی/نوشیدنی

شیوه های برگزاری و مراسم سیزده بدر
همانگونه که اشاره شد شیوه های برگزاری سیزده بدر و همچنین مراسم و آداب سیزده بدر بسیار متفاوت و گسترده می باشد که در اینجا به تفصیل نمی توان به آنها پرداخت، اما همانطور که می دانیم سیزدهم فروردین تیشتر روز می باشد و آغاز نیمسال دوم زراعی، و مردمان ایرانی برای نیایش و گرامیداشت تیشتر، ایزد باران آور و نوید بخش سال نیک به کشتزارها و مزارع خود می رفتند و در زمین تازه روییده و سرسبز و آکنده از انبوه گل و گیاهان صحرایی به شادی و ترانه سرایی و پایکوبی می پرداختند و از گردآوری سبزه های صحرایی و پختن آش و خوراکی های ویژه غافل نمی شدند.

بخشی دیگر از آیین های سیزده بدر را هم باورهایی تشکیل می دهند که به نوعی با تقدیر و سر نوشت در پیوند است.برای نمونه فال گوش ایستادن ،فال گیری (به ویژه فال کوزه)، گره زدن سبزی و گشودن آن ،بخت گشایی (که درسمرقند و بخارا رایج است)و نمونه های پرشمار دیگر …از مراسم های روز سیزده بدر هستند.

از آئین های دیگر سیزده بدر که مانند مراسم چهارشنبه سوری و نوروز، پر شمار، زیبا و دوست داشتنی است،بازی های گروهی، ترانه ها و رقص های دسته جمعی، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک پزی های عمومی، بادبادک پرانی، سوارکاری، نمایش های شاد، هماوردجویی جوانان، آب پاشی و آب بازی بخشی از این آیین هاست که ریشه در باورها و فرهنگ اساطیری دارند. از جمله شادی کردن و خندیدن به معنی فروریختن اندیشه های پلید و تیره، روبوسی نماد آشتی، به آب سپردن سبزه ی سفره ی نوروزی نشانه ی هدیه دادن به ایزد آب «آناهیتا» و گره زدن علف برای شاهد قرار دادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد، ایجاد مسابقه های اسب دوانی که یادآور کشمکش ایزد باران و دیو خشک سالی است.

 

علف گره زدن یکی از مراسم سیزده بدر

افسانه ی آفرینش در ایران باستان و موضوع نخستین بشر و نخستین شاه و دانستن روایاتی درباره ی «کیومرث» دارای اهمیت زیادی است، در «اوستا» چندین بار از کیومرث سخن به میان آمده و او را نخستین پادشاه و نیز نخستین بشر نامیده است.
گفته های «حمزه ی اصفهانی» در کتاب «سِنی ملوک الارض و الانبیاء» صفحه های ۲۳ تا ۲۹ و گفته های «مسعودی» در کتاب «مروج الذهب» جلد دوم صفحه های ۱۱۰ و ۱۱۱ و «بیرونی» در کتاب «آثار الباقیه» بر پایه ی همان آگاهی است که در منبع پهلوی وجود دارد که :
«مَشیه» و «مَشیانه» که دختر و پسر دو قلوی کیومرث بودند، روز سیزدهم فروردین برای نخستین بار در جهان با هم ازدواج کردند. در آن زمان چون عقد و نکاحی شناخته نشده بود ! آن دو به وسیله ی گره زدن دو شاخه ی «موُرد»، پایه ی ازدواج خود را بنا نهادند و چون ایرانیان باستان از این راز به خوبی آگاهی داشتند، آن مراسم را به ویژه دختران و پسران دم بخت روز سیزده بدر انجام می دادند، امروزه نیز دختران و پسران برای بستن پیمان زناشویی، نیت می کنند و علف گره می زنند.این رسم (علف گره زدن در روز سیزده بدر)از زمان «کیانیان» تقریبا فراموش شد و در زمان «هخامنشیان» دوباره آغاز شد و تا امروز باقی مانده است.

در کتاب «مُجمل التواریخ» چنین آمده است :
«… اول مردی که به زمین ظاهر شد، پارسیان آن را «گل شاه» نامیدند، زیرا که پادشاهی او الا بر گل نبود، پس پسر و دختری از او ماند که مشیه و مشیانه نام گرفتند و روز سیزده نوروز با هم ازدواج کردند و در مدت پنجاه سال هیجده فرزند بوجود آوردند و چون مُردند، جهان نود و چهار سال بی پادشاه بماند.»

همانگونه که شباهتی بین چارشنبه سوری و نوروز امروزی متداول در تهران و شهرهای بزرگ، با شیوه های اصیل و کهن آن وجود ندارد، سیزده بدر امروزی نیز تنها نامی از یک جشن کهن را برخود داشته و هیچ شباهتی به آیین کهن و یادگار نیاکان ما ندارد. نحوه ی اجرای جشن سیزده بدر ، مانند بسیاری از دیگر آیین های ایرانی، عمیقا از شیوه ی اصیل و باستانی خود دور شده است و به شکل فعلی آن، دارای سابقه ی تاریخی در ایران نیست.

اگر در گذشته مادران و پدران ما، سبزه های نوروزی خود را در این روز به صحرا می برده و برای احترام به زمین و گیاه، آن را در آغوش زمین می کاشته اند، امروزه ما آن را به سوی یکدیگر پرتاب می کنیم و تکه تکه اش می کنیم.

سیزده بدرِ پیشینیان ما، روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران فراوان در سال پیش رو، برای گرامیداشت و پاکیزگی طبیعت و مظاهر آن، و زیست بوم مقدس آنان بوده است. در حالیکه امروزه روز ویرانی و تباهی طبیعت است!

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

کد امنیتی را وارد نمایید *